مریم کاویانی

پژوهش حاضر با هدف کاهش اثرات تنش شوری بر جوانه زنی و مراحل اولیه رشد گیاه دارویی آویشن باغی با استفاده از کاربرد برازینواستروئید در شرایط کشت درون شیشه ای انجام شد. بذرهای آویشن باغی در معرض تیمار شوری (صفر، 50، 100 و 200 میلی مولار) و برازینواستروئید (5/0، 1 و 3 میکرومولار) قرار گرفتند، و سپس شاخص های گوناگون جوانه زنی و رشد و نیز برخی ویژگی های فیتوشیمیایی در گیاهچه ها اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که در شرایط شوری، بیشترین میزان درصد جوانه زنی (95 درصد) در پایین ترین غلظت نمک (50 میلی مولار) و بالاترین غلظت برازینواستروئید (3 میکرومولار) مشاهده شد. کاربرد غلظت های مختلف برازینواستروئید باعث بهبود ارتفاع ریشه و ساقه و نیز افزایش میزان وزن خشک و تر گیاهچه های آویشن باغی شد، به طوری که در شوری 200 میلی-مولار، میزان طول ریشه و ساقه در نمونه های تیمارشده با 3 میکرومولار برازینواستروئید نسبت به نمونه های تیمارشده با 5/0 میکرومولار برازینواستروئید به ترتیب حدود 5/30 و 9/42 درصد افزایش یافتند. میزان پرولین و آنزیم های آنتی اکسیدانی پراکسیداز (POD) و سوپراکسیددیسموتاز (SOD) در گیاهچه های تیمارشده با غلظت بالاتر برازینواستروئید نسبت به غلظت های پایین تر به طور معنی داری افزایش یافتند و این گیاهچه ها نفوذپذیری غشای (پراکسیده شدن لیپید) کمتری داشتند. نتایج ضریب همبستگی نشان داد که بین نفوذپذیری غشای یاخته (پراکسیده-شدن لیپید) و همه صفات بیوشیمیایی و مرفولوژیکی اندازه گیری شده ی مربوط به رشد گیاهچه همبستگی منفی وجود دارد. بر اساس نتایج این پژوهش، کاربرد برازینواستروئید با غلظت 3 میکرومولار در مرحله حساس جوانه زنی بذر و رشد اولیه ی گیاهچه های آویشن باغی تحت تنش شوری پیشنهاد می شود.