مخاطرات طبیعی در تمام ادوار حیات بشر وجود داشته اند، اما به واسطه رشد تصاعدی جمعیت و تراکم انسان ها در تمامی عرصه های زیستی به خصوص نواحی پرخطر، امروزه بشر شاهد مخاطره های بزرگی با تلفات قابل توجه حتی در کشورهای درحال توسعه است (پریشان،1390) و (پور طاهری و همکاران،1389). این مخاطره در بسیاری از موارد تأثیرات مخربی بر جوامع انسانی اعم از شهری و روستایی می نهند و پیامد آن ها در ابعاد محیطی، اجتماعی، اقتصادی و روان شناختی برای سالیان متمادی در عرصه سکونت گاه های انسانی نمایان است (پور طاهری و همکاران،1390). درواقع این نوع مخاطرات گستره ای از تهدیدات پیش بینی نشده را برای بشر ایجاد می کنند . از جمله مهمترین اقدامات در راستای کاهش خطر حوادث و سوانح ایجاد نظام یکپارچه مدیریت بحران، تعیین نقشها و مسئولیتهای نهادها، یکپارچه سازی اطلاعات و ایجاد سامانه واحد مدیریت خطر و سوانح، ارزیابی مستمر خطر حوادث و سوانح، رویکرد چندمخاطره ای، ایجاد سازوکارهای قانونی موردنیاز برای تحقق مشارکت مردم و تأمین پایداری زیرساختهای حیاتی است. دست یافتن به چنین سازوکاری شرایط ایمن تری را در استان همدان فراهم می کند. لذا به نظر می رسد که شناسایی و ارزیابی ومدیریت مخاطرات وارائه راهکارها امری ضروری وغیر قابل انکار است. در این پژوهش خطرپذیری مخاطرات و کاهش سوانح و خطر به عنوان متغیر وابسته مطرح است و تمامی جنبه هایی که در ایجاد و توسعه مخاطرات و افزایش سطح پایداری محیط دخیل هستند متغیر های وابسته می باشند. متغیر های وابسته عبارتند از: متغیرهای طبیعی،(شامل انواع مخاطرات زمینی ، اقلیمی ، زمینی – اقلیمی،آلودگی های زیست محیطی ، صنعتی،فرا زمینی، حمل ونقل،حوادث متفرقه)، اقتصادی، اجتماعی، نهادی و قانونی، کالبدی، تکنولوژیکی و زیستی. این شاخص ها در برخی موارد که قابلیت سنجش و ارزیابی را با ابزار و تجهیزات دارند مانند یخ بندان کمی و در برخی موارد کیفی هستند .
