1403/02/27

سمیه رفعتی الاشتی

مرتبه علمی: استادیار
ارکید:
تحصیلات: 0
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده علوم انسانی
نشانی:
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
تحلیل همدیدی بارشهای همراه با طوفان تندری فراگیر بهاره در شمال غرب ایران
نوع پژوهش
مقاله چاپ‌شده
کلیدواژه‌ها
الگوی فشار، بارش بهاره، بارش همرفتی، تحلیل عاملی، شمال غرب ایران، طوفان تندری
سال 1401
مجله پژوهش هاي جغرافياي طبيعي
شناسه DOI
پژوهشگران محمد صالح گرامی ، مصطفی کریمی ، قاسم عزیزی ، سمیه رفعتی الاشتی

چکیده

بهمنظور شناسایی الگوی فشار در زمان رخداد بارشهای همراه با طوفـان تنـدری فراگیـر، 18ایسـتگاه واقـع در شمال غرب ایران طی دوره 2012-1993بررسی شد. برای بهدستآوردن روزهای منتخب شاخصهایی قرار داده شد. 108روزی که دارای شاخصهای موردنظر بودنـد انتخـاب شـدند و بـرای تحلیـل آمـاری دادههـای ارتفـاع ژئوپتانسیل تراز 500هکتوپاسکال آنها از سایت مرکز ملی پیشبینی محیطـی ( )Ncep/Ncarاخـذ شـد و بـا استفاده از تحلیل عاملی نمرات عاملها مشخص شد و خوشهبندی دادهها با روش تحلیل سلسلهمراتبـی و ادغـام Wardانجام شد. نتایج تحقیق نشان میدهد که به هنگام وقوع بارشهایی همراه با طوفان تندری فراگیر پـنج الگو منطقۀ موردمطالعه را تحت تأثیر قرار میدهد و عامل گستردگی طوفانهای تندری ترکیب الگوهای همدیدی با صعود محلی است. در این پژوهش الگوی کمارتفاع بسته بیشترین و الگوی ناوه عمیق کمترین تکرار را داشتند. الگوی ناوه عمیق و ناوه ضعیش نسبت به سایر الگوها از گستردگی جغرافیایی کمتری برخوردارند و در زمان رخداد آن، منطقۀ موردمطالعه دمای سطحی بیشتری را تجربه میکند. در این دو الگو بیشینۀ جریـان قـائم هـوا در تـراز زیرین قابل مشاهده است. همچنین، دریای خزر در تأمین رطوبت ترازهای زیرین نقش ایفا میکند. هنگام رخـداد الگوهای کمارتفاع بسته، بندال و ناوه شرق مدیترانه، منطقۀ مورد مطالعه دمای سطحی کمتری را تجربه میکنـد. همچنین، بیشینۀ جریان قائم هوا در تراز میانی مشاهده شده است. رطوبت در این الگوها بیشـتر از منـابع دریـای سرخ و دریای مدیترانه تأمین میشود.