1403/02/28

سمیه رفعتی الاشتی

مرتبه علمی: استادیار
ارکید:
تحصیلات: 0
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده علوم انسانی
نشانی:
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
روند تغییرات مولفه های جوی چرخه آب (بارش و آب قابل بارش) در حوضه های آبریز ایران
نوع پژوهش
مقاله چاپ‌شده
کلیدواژه‌ها
آب قابل بارش، بارش، رطوبت جو، تغییرپذیری، من-کندال، ERA5
سال 1400
مجله تحليل فضايي مخاطرات محيطي
شناسه DOI
پژوهشگران مصطفی کریمی ، سوسن حیدری ، سمیه رفعتی الاشتی

چکیده

یکی از چالشهای مهم در عصر حاضر، رقابت جهت دسترسی به منابع آب میباشد. بارش به عنوان یکی از عناصر بنیادی چرخه آبشناختی و سامانه اقلیم، دارای تغییرپذیری زمانی و مکانی بالایی بهویژه در مناطق خشک و نیمهخشکی مانند ایران است. تغییرات زمانی آن به علت تغییرپذیری رطوبت و گردش جو میباشد. به همین منظور در این پژوهش روند تغییرات همزمان آبقابلبارش (رطوبت جو) و بارش بر روی حوضههای آبریز ایران جهت شناسایی ارتباط بین تغییرات این دو متغیر بررسی شده است. برای این هدف دادههای ماهانه بازکاوی شده ( )ERA5بارش و آبقابلبارش از مرکز پیشبینی میان مدت اروپا ()ECMWF در بازه 2019 -1979اخذ گردید. روند تغییرات ماهانه، فصلی و سالانه این دو متغیر با استفاده از آزمون من-کندال بررسی شد. نتایج حاکی از روند کاهشی هر دو متغیر، در فصل زمستان در حوضههای آبریز شرق و نواحی مرکزی کشور و در مقابل روند افزایشی هر دو متغیر در فصل پاییز در اکثر حوضهها آبریز دارد. بررسی سالانه نشان داد بارش در حوضههای شرقی کشور روند کاهشی را تجربه کردهاند اما آبقابلبارش در حوضههای غرب، جنوب، جنوبغرب و شمال روند افزایشی داشته است. این تحقیق نشان داد که پتانسیل رخداد بارشهای رگباری و شاید سنگین، به دلیل افزایش آبقابلبارش، میتواند بیشتر گردد