دستیابی به خودکفایی در تولید محصولات کشاورزی از مهم ترین اولویت های بخش کشاورزی و سیاست های کلان کشور بوده و در اسناد بالادستی نظام و برنامه های توسعه بر آن تأکید شده است. تحقیقات همواره راهبردی مناسب برای افزایش تولید و عرضه محصولات کشاورزی و در نتیجه، رفع شکاف عرضه و تقاضا بوده است. در این مطالعه، با استفاده از الگوی بهینه یابی برنامه ریزی ریاضی، مخارج بهینه تحقیقاتی به منظور رفع شکاف عرضه و تقاضای بخش کشاورزی، برای سال های 1346 تا 1386، بررسی شده است. نتایج نشان داد که به طور متوسط در این دوره، افزایش9/32 درصدی مخارج تحقیقاتی افزایش3/8 درصدی عرضه را در پی داشته و نسبت عدم تعادل عرضه و تقاضا را از 14/1 در حالت موجود به 08/1 در حالت بهینه کاهش داده است؛ یعنی، به طور متوسط حدود 6 درصد از 14 درصد شکاف موجود در عرضه و تقاضا، با استفاده از تحقیقات بهینه، رفع می شود. بنابراین، پیشنهاد می شود با توجه به اثربخشی تحقیقات بر بهره وری بخش کشاورزی و روابط حاکم بر عرضه و تقاضا، سطح بهینه بودجه تحقیقاتی، به منظور دستیابی به سطح بهینه شکاف عرضه و تقاضا، با حداکثر بازده در قانون بودجه سنواتی کشور تعیین شود.
