حافظ مهدنژاد

ابربلوک‌ها از جمله ابتکارهای برنامه‌ریزی شهری هستند که اجرای آنها شهرها را به سمت پایداری حرکت می‌دهد. ابربلوک‌ سلول شهری جدیدی است که برای سازماندهی ترافیک وسایل نقلیه و عابران پیاده در شبکه‌های تحرک به گونه ای استفاده می‌شود که از زیرساخت ها و خدمات عمومی موجود استفاده می‌کند، درگیری ها و کژکارکردی‌های حرکتی فعلی را کاهش می‌دهد و روابط بین محله‌های شهری را بهبود می‌بخشد. افزون بر سازماندهی مجدد سیستم حمل و نقل، به توسعۀ فضاهای سبز، باز و عمومی نیز توجه دارد. بر همین اساس، هدف پژوهش حاضر، واکاوی مدل ابربلوک با تأکید بر نمونه های اجرایی آن در شهرهای مختلف است. پژوهش حاضر، از نوع کاربردی - توسعه‌‌ای است و روش آن، توصیفی-تحلیلی است. از لحاظ ماهیت داده در زمرۀ تحقیقات کیفی و متن پایه قرار می گیرد. برای گردآوری داده‌ها از روش اسناد کاوی استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش شامل مقاله‌ها، کتاب‌ها و اسنادی است که در خصوص ابربلوک‌ها چاپ شده است که این منابع با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شده اند. نتایج بیانگر آن است که در شهر بارسلونا، ابربلوک به عنوان یک سلول شهری جدید تقریباً 400 × 400 متر ساخته شده که از تعدادی بلوک و فضای بینابینی مشتمل بر خیابان‌ها، پیاده‌روها، میدان‌‌ها و غیره تشکیل شده است. در برازیلیا، ابربلوک‌ها مربعی شکل هستند، ابعاد آنها 250×250 متر است و محیط اطراف آن با فروشگاه های محلی، کلیسا، مدرسه، پارک و سوپرمارکت، یک باشگاه و یک سینما و حتی امکانات تکمیلی نظیر زمین بازی، زمین چند ورزشی و دکه روزنامه فروشی وجود دارد. هر ابربلوک حدود 360 واحد و 1000 تا 2500 ساکن را در خود جای می‌دهد. در شهر زوریخ، 129 سایت بالقوه (42 ابر بلوک، 87 مینی بلوک) به وسعت 1000 هکتار شناسایی شده که توزیع مکانی-فضایی آنها در کل شهر است.