با توجه به اهمیت تنوع زیستی و تنوع فعالیت های تولیدی در پایداری بوم نظام های کشاورزی، مطالعه حاضر به بررسی و ارزیابی ارتباط تنوع کشت محصولات زراعی و تلفیق فعالیت های زراعی و دامی با کارایی درآمدی در دشت ماهیدشت استان کرمانشاه پرداخته است. اطلاعات مورد نیاز به روش طبقه بندی تصادفی و تکمیل 210 پرسشنامه در سال زراعی 95-1394 جمع آوری شده است. از شاخص آنتروپی مرکب برای محاسبه سطح تنوع و از روش تحلیل پوششی داده ها (DEA) برای محاسبه کارایی درآمدی و از دو رویکرد آزمون آماری مقایسه میانگین ها و الگوی رگرسیونی توبیت برای ارزیابی ارتباط تنوع و سایر مولفه های اثرگذار بر کارایی درآمدی استفاده شده است. نتایج هر دو رویکرد آماری و رگرسیونی نشان داد که تنوع کشت محصولات زراعی و تلفیق فعالیت های زراعی با دامی ارتباط مثبت و معناداری با کارایی درآمدی مزارع دارد. همچنین، متغیرهای سطح تحصیلات دیپلم و بالاتر سرپرست خانوار و سهم نیروی کار خانوادگی ارتباط مثبت و متغیرهای دسترسی به منابع آبی، متوسط فاصله تا زمین و مقیاس تولید ارتباط منفی و معناداری با کارایی درآمدی تحت بازده ثابت دارند. علاوه بر این، متغیرهای بعد خانوار، مالکیت تراکتور و ادوات کشاورزی و مالکیت دام ارتباط مثبت و متغیر دسترسی به منابع آبی ارتباط منفی و معناداری با کارایی درآمدی تحت بازده متغیر دارند. لذا، اتخاذ سیاست هایی از قبیل اعطای تسهیلات ارزان قیمت خرید دام و ادوات کشاورزی، بهبود وضعیت راه های ارتباطی روستاها، ارائه آموزش های مناسب و کاربردی به کشاورزان و تشویق به متنوع سازی فعالیت های تولیدی در افزایش کارایی درآمد و سودآوری مزارع بسیار ضروری است.
