مشخصات پژوهش

صفحه نخست /ارزیابی کیفیت آب دریاچه سد ...
عنوان ارزیابی کیفیت آب دریاچه سد کلان ملایر با استفاده از شاخص NSFWQI و پهنه بندی نتایج آن با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی
نوع پژوهش مقاله چاپ‌شده
کلیدواژه‌ها سد کلان، کلی فرم، شاخص کیفیت آب، پهنه بندی.
چکیده زمینه و هدف: در سال های اخیر، تغییرات در مقدار، توزیع و کیفیت آب های سطحی جهان سبب شده است که به تمام این منابع توجه ویژه ای شود. بر این اساس چه از لحاظ اقتصادی و چه از لحاظ توسعه اجتماعی در کشور ها، دسترسی به آب با کیفیت خوب و بررسی ظرفیت آن دارای اهمیت است. هدف از این مطالعه بررسی کیفیت آب با استفاده از شاخص کیفیت آب مؤسسه ملی بهداشت امریکا (NSFWQI) و پهنه بندی آن در نمونه های آب سطحی برداشت شده از دریاچه پشت سد کلان ملایر بوده است. مواد و روش ها: به منظور بررسی کیفیت آب دریاچه سد، مجموعا 19 نمونه آب در ماههای اردیبهشت، خرداد، شهریور، مهر و بهمن از نقاط مختلف سد برداشت شد. علاوه بر آن، در هر مرحله نمونه برداری، از آب خروجی از سد نیز نمونه تهیه شد. پارامترهای مورد نیاز برای بررسی شاخص کیفیت آب شامل pH، اکسیژن محلول، جامدات کل، نیاز بیوشیمیائی اکسیژن، کدورت، دما، نیترات، فسفات و باکتری های کلی فرم در نمونه ها اندازه گیری و تأثیر هر یک از آن ها بر مقدار پارامتر های شاخص کیفیت آب بررسی شد. همچنین، پهنه بندی این شاخص در مسیر رودخانه و دریاچه سد با استفاده از نرم افزار Arc GIS در هر یک از مراحل نمونه برداری به صورت جداگانه انجام شد. نتایج و بحث: نتایج بدست آمده نشان می دهد که با توجه به بالا بودن بیلان عناصر تغذیه ای نیترات و فسفات، غلظت این عناصر در جریان ورودی بیشتر از آب خروجی از سد بوده است. همچنین نتایج بررسی باکتری های کلی فرم نشان داد که دریاچه سد کلان و رودخانه در همه فصول و در تمامی نقاط نمونه برداری، دارای آلودگی میکروبی به کلی فرم ها بیش از حد استاندارد مصارف شرب می باشد. کمترین مقدار عددی محاسبه شده شاخص کیفیت آب NSFWQI در مسیر رودخانه و دریاچه سد (1/59) در اردیبهشت ماه و بیشترین مقدار آن (4/74) در بهمن ماه بدست آمد. مطابق با نتایج کیفیت آب خروجی از سد در محدوده متوسط قرار دارد. بالاتر بودن کیفیت آب در بهمن ماه به دلیل پایین بودن اکسیژن مورد نیاز بیوشیمیایی (BOD) و بالا بودن میزان اکسیژن محلول بود. میزان اکسیژن محلول در بهمن ماه، بیشترین مقدار را نشان داد که می تواند ناشی از افزایش قابلیت انحلال اکسیژن به دلیل کاهش دمای آب و هم چنین کاهش فعالیتهای حیاتی (تنفس موجودا زنده و تجزیه مواد آلی ) باشد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که به طور کلی کیفیت آب در ایستگاه ها
پژوهشگران مهرداد چراغی (نفر سوم)، بهاره لرستانی (نفر دوم)، هاجر مریخ پور (نفر اول)