مشخصات پژوهش

عنوان	بررسی انباشت عناصر سنگین و شاخص های کیفی رسوبات در سد کلان ملایر
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده
کلیدواژه‌ها	آلودگی، رسوب، زمین انباشت، غنی شدگی، فلزات سنگین
چکیده	رسوبات یکی از مهم ترین منابع در بررسی تاریخچه آلودگی های یک بوم سازگان آبی می باشند و به عنوان یک مخزن و حامل برای آلاینده ها در محیط های آبی عمل می کنند. هدف از این تحقیق ارزیابی درجه آلودگی عناصر سنگین در سد کلان ملایر و بررسی کیفیت آن براساس سه شاخص تعیین کیفیت رسوب بود. در این مطالعه، عناصر سنگین مانند آرسنیک، کادمیم، کروم، مس، منگنز، جیوه، نیکل و روی در 12 ایستگاه از رسوبات بستر رودخانه و دریاچه سد اندازه گیری شدند. سپس، کیفیت رسوبات توسط شاخص زمین انباشت، شاخص آلودگی و فاکتور غنی شدگی تعیین شد. بیشترین مقادیر شاخص آلودگی به ترتیب به آرسنیک (520/2)، نیکل (225/1) و جیوه (138/1) اختصاص داشت. نتایج برآورد شاخص ها نشان داد بیشترین مقدار مربوط به عناصر آرسنیک، نیکل و جیوه در ایستگاه های 9 تا 12 بود. آنالیز مؤلفه اصلی داده های بدست آمده را تائید کرد و دو مؤلفه بیش از 85 درصد واریانس را به خود اختصاص داده و مقدار ارزش ویژه بیشتر از واحد داشت. تمام عناصر سنگین بررسی شده (به جز منگنز) وابستگی مثبتی با یکدیگر داشتند. با توجه به موقعیت ایستگاه های 9 تا 12 که در نزدیکی مزارع کشاورزی قرار دارند، بالا بودن میزان غلظت برخی عناصر سنگین در این ایستگاه ها را می توان ناشی از منابع انسانی و طبیعی همچون استفاده بیش از حد از نهاده های کشاورزی، کاربرد سموم و کود شیمیایی و ورود زه آبهای اراضی زراعی نسبت داد.
پژوهشگران	مهرداد چراغی (نفر سوم)، بهاره لرستانی (نفر دوم)، هاجر مریخ پور (نفر اول)