مشخصات پژوهش

عنوان	باز طراحی نقشه باغ خلعت پوشان تبریز براساس تطبیق متون نوشتاری و منابع تصویری
نوع پژوهش	مقاله ارائه‌شده
کلیدواژه‌ها	باغ ایرانی، باغ ائل گلی، باغ خلعت پوشان، تبریز
چکیده	باغ ایرانی بخشی از هویت، تاریخ و فرهنگ ایرانیان است که در تاریخ باغسازی جهان با سبک و هویت خود شناخته می شود. حفظ و بازسازی باغ ایرانی، حفظ فرهنگ و نمایش آن به جهان است. بحث گسترده ای پیرامون ضرورت توجه به حفاظت و مرمت باغ های تاریخی در سطح جهانی صورت گرفت و منجر به تصویب منشوری (فلورانس 1981) شد که مطابق آن، باغ های با ارزش تاریخی باید از طریق مطالعه تمام اجزای متشکله آن(معماری، گیاه، آب، شکل زمین تا منظر محیط پیرامونی) مورد حفاظت و مرمت قرار گیرند. از جمله باغ های زیبای سرزمین ایران، که البته به دست فراموشی سپرده شده، باغ خلعت پوشان تبریز است. در جهت حفظ و بازسازی این باغ بر اساس منشور فلورانس ابتدا باید نقشه باغ، بازآفرینی شود. این مسئله نگارندگان را بر آن داشت تا پژوهش جامعی در جهت شناخت ویژگی های باغ برای ترسیم نقشه آن انجام دهند. اهداف تحقیق بررسی و شناخت وضعیت باغ در زمان حاضر و تطبیق متون نوشتاری(متون تاریخی، سفرنامه ها، خاطرات سالطین) و تصویری جهت ترسیم و بازآفرینی نقشه باغ خاعت پوشان است. به منظور رسیدن به شواهدی در راستای یافتن خطوط اولیه باغ، از قدیمی ترین عکس هوایی موجود(سال1346) و جدیدترین عکس هوایی (سال1395) استفاده شد و تغییرات زیادی در بافت کالبدی باغ در طول دوره زمانی مشهود است. اسناد و مدارکی که از باغ خلعت پوشان ارائه شد حاکی از آن است که این باغ جزو باغ های آبی با کوشک در میان آن بوده است. در مقایسه تطبیقی این باغ با باغ ائل گلی تبریز به عنوان یک باغ آبی، شباهت های زیادی، چه از لحاظ ساختار فیزیکی، بستر، زمان ساخت و دوره های تخریب و مرمت داشته است. به گونه ای که می توان باغ خلعت پوشان را مقیاس کوچک شده ای از باغ ائل گلی دانست که این کمک شایانی در بازسازی شماتیک پلان باغ می کند. در پایان پلان شماتیکی از باغ براساس یافته های تحقیق ترسیم شده است .
پژوهشگران	محدعلی نصیری (نفر دوم)، سجاد شمشیری (نفر اول)