مشخصات پژوهش

عنوان	ارایه مدل مفهومی توسعۀ شهری دانش‌بنیان به منظور برنامه‌‌ریزی و مطلوبیت‌بخشی شهرهای آینده: یک مطالعۀ کیفی
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده
کلیدواژه‌ها	دانش، آینده، شهر، کیفی، مرور سیستماتیک
چکیده	در طول سه دهۀ گذشته، دانش ، خلاقیت و اطلاعات بیشترین تأثیر را بر توسعۀ شهرها گذاشته­اند. به گونه­ای که راهبردهای توسعه دانش بنیان نقش مهمی در حمایت از توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی محلی شهرها ایفا می­کنند. بر همین اساس، شهرها برای جذب و حفظ صنایع و کارکنان دانش‌بر، راهبردهای مختلفی را اتخاذ می نمایند. هدف پژوهش حاضر، تدوین مدل مفهومی توسعه و تحقق­­پذیری شهر دانش­بنیان جهت کاربست آن برای برنامه­ریزی و مطلوبیت­بخشی به شهرهای آیندۀ کشور می­باشد. پژوهش حاضر از نوع بنیادی و از لحاظ هدف، اکتشافی است. پارادایم حاکم بر این پژوهش، تفسیرگرایی است. رویکرد پژوهش، کیفی و روش­شناسی آن، نمونه­کاوی می­باشد. از مطالعات اسنادی و کتابخانه­ای برای گردآوری داده­­ها استفاده شده است. جامعۀ آماری شامل پژوهش­هایی است که از سال 2005 تا 2023 در حوزۀ شهر دانش­بنیان انجام شده است. از روش مرور سیستماتیک ادبیات برای تحلیل داده­ها استفاده شده که دارای پنج مرحله متشکل از تعریف، جست­و­جو، انتخاب، تحلیل و سنتز می­باشد. بر اساس نتایج، بیش از 60 درصد منابع پژوهش مربوط به 10 سال اخیر(2013-2023) بوده­اند. سهم مقاله­ها، کتاب و پایان­نامه­­ها از منابع پزوهش، به ترتیب برابر با 83 درصد، 10 درصد و 7 درصد می­باشد. نتایج حاصل از کدگذاری باز نشان دهندۀ آن است که 96 کد برای توسعه و تحقق پذیری شهر دانش بنیان وجود دارد. این کدها در نه مفهوم (عوامل سیاسی-قانونی، برنامه­ریزی استراتژیک، رویکرد، پیشران­های توسعۀ دانش­بنیان، شاخص­های کارکردی، پایۀ علمی، ابعاد، بستر جغرافیایی- کالبدی و مجموعه­های سیاست­گذاری و راهبردی) و شش کد محوری(شرایط علّی، شرایط زمینه­ای، مقولۀ محوری، شرایط مداخله­گر(میانجی)، پیامدها و راهبردها) طبقه­بندی شده­اند. در نتیجه، مدل نظری توسعۀ شهری دانش­بنیان منوط به وجود شرایط علّی، زمینه­ای، مداخله­گر، مقولۀ محوری، پیامدها و راهبردها است.
پژوهشگران	احمد زنگانه (نفر دوم)، حافظ مهدنژاد (نفر اول)